Kennisbank
A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X -Y - Z
A
Een alabastron is een klein type parfumflesje dat in de oudheid algemeen voorkwam. Het was doorgaans van aardewerk maar soms vindt men om een kern gemaakte glazen flesjes.
Wat is antiek?
Over de bepaling van wat antiek is, gaan er verschillende hypothesen rond:
1) het meest hangbare antwoord is alles wat 100jaar oud is
1) toch zijn er hierover veel bedenkingen en reduceert men bovenstaand tot wat 100jaar oud is, in combinatie met het feit dat het een voorwerp moet zijn dat door mensenhanden vervaardigd werd.
Wat is een amfoor?
Een amfoor is een Grieks aardewerk-model dat bestaat uit een kruik met twee oren op een voet. Het werd gebruikt voor het opslaan van vloeistoffen. Uit de Romeinse tijd zijn vooral amforen uit glas gemaakt.
B
Een balusterglas is een drinkglastype met een stam in de vorm van een baluster. Een baluster is de gezwollen siervorm die in de bouwkunst bekend is als element van de balustrade. Balusterglazen werden voornamelijk in Engeland gemaakt.
Bevangglas is glas dat bestaat uit twee of meer verschillende kleurlagen. De buitenste laag of lagen worden gewoonlijk voor een deel weggeslepen waardoor een meerkleurig decor ontstaat. De techniek werd toegepast in de Romeinse tijd en herontdekt in de 19e eeuw in Bohemen en in Engeland.
C
Cameeglas is bevangglas met twee of meer lagen. De decoratie is in verschillende kleuren gecreëerd door het wegslijpen van de buitenste laag. De cameetechniek, vooral bekend van steensoorten en schelpen, wel al toegepast door de Egyptenaren en de Romeinen en werd in de 19e eeuw opnieuw tot bloei gebracht.
Wat zijn cannelures?
Cannelures is een sierpatroon van het geslepen glaswerk. Het bestaat uit parallelle verticale groeven die van boven afgerond of puntig kunnen zijn.
Wat is Cire Perdue?
De Cire-Perdue wordt in verschillende kunststromen toegepast. Letterlijk vertaald is het 'verloren was'-techniek. Een procédé uit de metaalbewerking. vb. het bronsgieten. Een model van het gewenste voorwerp wordt gemodelleerd in was en daarna afgedekt met een hittebestendig materiaal vb. klei. Na het smelten en verwijderen van de was kon men de vorm volgieten met gesmolten glas.
E
Emailleren is een techniek die zowel in de glas kunst als in de edelsmeedkunst wordt toegepast. Het is een techniek waarmee fijn poederglas vermengd wordt met metaaloxides. Daarna wordt het ok het voorwerp aangebracht en door verhitting in het voorwerp ingebrand.
Wat is etsen?
Etsen is een decoratietechniek waarmee de niet-afgeschermde partijen van een voorwerp vb een glaswand, worden blootgesteld aan de inwerking van fluorwaterstofzuur. Afhankelijk van de tijdsduur, resulteert dit in een glanzend, gematteerd of geruwd oppervlak.
Wat is églomisé?
Eglomisé is een decoratietechniek waarmee men schilderde op glas, meestel in bladgoud of bladzilver. De schildering werd aangebracht op de achterzijde. Een voorstelling werd gegraveerd. De decoratie werd afgedekt met lak, metaalfolie of een extra glanslaag.
Wat is een eierlijst?
Een eierlijst is een siermotief dat bestaat uit een lijst van ovalen, soms ook verlengd tot korte ribben. Het werd ontleend aan het 17e-eeuwse zilverwerk.
F
Filigrain is een decoratievorm die ontleend is aan de zilversmeedkunst. Opake witte of gekleurde glasdraden, ingebed in helder glas en gerangschikt in fijne netwerkpatronen.
A la façon de Venise = letterlijk: in de Venetiaanse stijl. Het is een term die in de 16e en de 17e eeuw overal in Europa werd gebruikt voor fijn en kostbaar glaswerk.
Favrile-glas is een soort glas in art nouveau-stijl. Het is ontwikkeld door Tiffany in ca. 1892 en mogelijk geïnspireerd op de door verwering veroorzaakte irritatie bij antiek glaswerk.
Fopglazen waren zo ontworpen dat het een kunst was om ze leeg te drinken zonder te morsen. In de 17e eeuw waren ze een populair gezelschapsspel: één druppel morsen betekende dat de drinker met een vol glas opnieuw moest beginnen.
Flessenglas is ongezuiverd, natuurlijk getint (groen of bruin) glas dat vanaf het midden van de 17e eeuw werd gebruikt voor het maken van glazen flessen.
Fritte zijn versmolten en daarna verpulverde glasfragmenten, die in poedervorm aan een glasmengsel worden toegevoegd om de smeltbaarheid te bevorderen.
G
Geslepen glas is glaswerk gedecoreerd met facetten en groeven die in het oppervlak zijn uitgeslepen met een slijpwiel van steen of metaal. De slijptechniek, die al vóór de Romeinse tijd werd toegepast. Het kwam sterk tot ontwikkeling in de Engelse en de Ierse glasindustrie van de late 18e en 19e eeuw.
Graveren is het aanbrengen van decoratie op het glasoppervlak door middel van inkerven met de punt van een diamant of met een slijpwiel.
Grisaille bestaat in 2 betekenissen:
1) Het is een schildering op glas in grijstinten, soms gebruikt om de illusie te scheppen van gesculpteerd reliëf.
2) Het is ook een bruinachtige verfstof, gemaakt van ijzeroxide, die als brandverf werd gebruikt voor het inschilderen van details bij gebrandschilderde ramen.
H
Hochschnitt betekent letterlijk: 'hoog graveerwerk'. Door het wegslijpen met een slijpwiel van delen van de glaswand ontstond een decoratie in hoog-reliëf. De techniek werd toegepast onder de Romeinen en keerde terug in de Boheemse en Duitse glaskunst van de late 17e eeuw.
Humpen zijn een Duits drinkglastype van grote cilindrische bekers (tot 60cm hoog) op iets uitstekende en ingedeukte voet, soms met een los aangezette voetring, die doorgaans werden gedecoreerd met emailbeschildering. De drinkbekers, gebruikt voor bier of wijn, werden in de Duitse glascentra geproduceerd van het midden van de 16e tot de 18e eeuw.
I
Intaglio is het uitslijpen van een decoratieve voorstelling onder het oppervlak van een glaswand, zodat het decor zich in verdiept reliëf tegen het glasoppervlak aftekent.
IJsglas is een decoratief soort glas met een barstenpatroon dat doet denken aan ijs. Het kan zo gemaakt worden of het ontstaat door het gloeiend hete glas even in koud water te dompelen en opnieuw te verhitten en uit te blazen. Een derde methode is door het hete glaslichaam te rollen over een bed van glassplinters die daarna in de oven op de glaswand worden vastgesmolten.
K
Een klauwbeker is een bekertype van blauw of groen glas, gemaakt in de Duitse landen van de 5e tot de 8e eeuw. De beker liep naar de basis taps toe en was gedecoreerd met twee of drie rijen van uitgetrokken noppen, in de vorm van dierenklauwen.
Een knop is een siermotief bestaande uit een zwelling of een bolvorm in de stam van drinkglazen. De vorm is variabel en naast massieve knoppen komen holle of met luchtbellen verlichte uitvoeringen voor.
Koud-beschilderen van glas is het schilderen van decoraties op glas die daarna niet, zoals mailverf, in de oven worden ingebrand.
Kristalglas is kleurloos en doorzichtig glas dat lijkt op bergkristal, een natuurlijk kwartsgesteente. De benaming is algemeen gebruikelijk voor fijn geslepen glaswerk met een gering gehalte aan loodoxyde.
L
Loodglas is een zacht soort glas met een hoog gehalte aan loodoxyde, uitgevonden in ca. 1676 door George Ravenscroft. Het gemakkelijk te bewerken loodglas verdrong gaandeweg het meer kwetsbare Venetiaanse sodaglas.
M
Martelé betekent letterlijk 'gehamerd'. Het is een decoratietechniek die vooral werd toegepast door Daum en Gallé om een fijn gestructureerde achtergrond te verkrijgen waartegen de decoratie scherper uitkwam.
Millefiori betekent letterlijk 'duizend bloemen'. Het is een decoratietechniek die bekend is van Romeins glaswerk uit de 1e eeuw V.C. en vanaf de 15e eeuw werd toegepast in Venetië. Van gekleurde glasstaven werden dunne schijfjes gesneden die, aaneengesmolten of ingebed in helder glas, een bont kleurenpatroon opleverden.
N
Noppen zijn los opgelegde, ornamentele glasbolletjes, die soms werden uitgetrokken tot een punt, klauw of slurf. Ze werden soms gestempeld met een reliëfpatroon (braamnoppen) of een masker (leeuwenkop).
P
Pâte de verre betekent letterlijk 'glaspasta'. Het is een mengsel van verpulverd glas, flux en kleurstof. Het is zeer geschikt voor het persen in vormen en het boetseren van beeldjes en ornamenten.
Een pontil is een massieve metalen staaf waarop de geblazen voorvorm wordt overgenomen van de blaaspijp. Dit voor het afwerken van de bovenrand en verdere bewerkingen. Wanneer het glas is afgekoeld wordt het losgerukt van de staaf. Het aanhechtingspunt blijft dan vaak zichtbaar als een ruw litteken op de boden van het voorwerp.
R
Een Rüsselbecher is een bekertype van blauw of groen glas, gemaakt in de Duitse landen van de 5e tot de 8e eeuw. De beker liep naar de basis taps toe en was gedecoreerd met twee of drie rijen van uitgetrokken noppen, in de vorm van dierenklauwen.
Een radgravure is het aanbrengen van decoraties of inscripties op het glasoppervlak door het voorwerp te bewegen tegen een draaiend slijprad.
Een roemer is een traditioneel drinkglastype in de Duitstalige streken. Het bestaat uit een ovale kelk, een brede holle stam die bezet is met braamnoppen. Het bestaat ook nog uit een conische voet die glad geblazen is of die gewonden is uit spiraaldraad.
S
Een stipgravure is een graveertechniek die specifiek in Holland werd beoefend in de late 18e eeuw. Door met een diamantstift op de glaswand te tikken werd uit talloze minieme stipjes een decoratie opgebouwd.
Sodaglas is glas waarin soda (natriumcarbonaat) als alkali fungeert, in plaats van potas. Het Venetiaanse cristallo is een sodaglas.
T
Z
De ziel is de holte in de bodem van een glazen voorwerp, die kan variëren van een lichte indrukking tot een diepe conische uitholling.